Özel yetenekli çocukların eğitilmesi kavramından ziyade özel yetenekli çocukların yetiştirilmesi kavramı bana daha yakındır. Eğitim, etken ve edilgen bir ilişki anlatırken yetiştirmek çocuğun hayatında kendi kabiliyetleri doğrultusunda gelişimine katkı sunmaktır. Eğitimde eğitilen ve eğiten vardır. Özel yetenekli çocuklardan bahsediyorsak eğiten kişilerin en az bu çocuklar kadar yetenek sahibi ya da yeteneklerin farkında olmaları, aynı zamanda bu çocukların farklı olan duygu dünyalarını kavrama konusunda da gelişmiş becerilere sahip olmaları gerekir. Özel yetenekli çocukların eğitilmesi/yetiştirilmesi konusu farklı/özel bir konudur; çocuklarımızı diğer akranlarından ayırmadan aynı kurum ve aynı çevrede eğitim almaları tavsiyemizdir. Farklı yeteneklere sahip çocukların ayrı çatı altında kendine benzeyen çocuklarla birlikte eğitim almasını savunanlar da vardır. Arzumuz, çocuğun öğrenmesi ise kendisine benzeyenler ile aynı çatı altında olması öğrenme hızını artırır lakin şahsiyet gelişimini, problem çözme kabiliyetini, farklı karakterleri tanımasını ihmal ettirebilir. Bu uygulamada çocuklar, dünyanın sadece kendine benzeyen insanlarla dolu olduğunu düşünebilir. Böyle bir durumda çocuklar, hayata atıldıklarında farklı karakterler ve problemlerle karşılaştıklarında çözüm geliştirme kabiliyetleri sınırlı kalacaktır. Bu nedenle normal akranları arasında, aynı ortamlarda, farklılaştırılmış, zenginleştirilmiş, gerekirse sınıf atlatılarak, hafta sonları ve tatil dönemlerine serpiştirilmiş; yeteneklerini ve problem çözme kabiliyetlerini geliştirecek özel programlar yapılmalıdır. Millî Eğitim Bakanlığı çocukların öğrenme ihtiyacını giderirken (mentor buluşmaları da dâhil) aile ve akraba ilişkileri beraberinde Gençlik ve Spor Bakanlığının yaz dönemleri yapacağı kamplar (Gençlik ve Spor Bakanlığı bu kampları zaman zaman yapmaktadır, birtakım özel kurumlar bunu para karşılığı yapmaktadır) ile çocuklar, hayatın içine karışma, gözlem yapma ve becerilerini geliştirme olanağı bulacaktır. Yetenekli çocukların eğitimi, sıralarda, tahta önü ve okul çatısı altında gerçekleşemez çünkü bunlar özel çocuğun ihtiyacını karşılayamaz hatta bu şekilde çocuğun zihnini ve zekâsını hapsetmiş olursunuz. Özel yetenekli çocuk, doğayla, diğer canlılarla iç içe ve farklı problemleri gözlemleyebileceği insan ilişkileri içinde olması gerekir. Şunu biliyoruz ki icatların çoğunluğu doğanın taklididir. Doğayı izlemeyen/gözlemeyen çocuğun zekâsı nereden ve nasıl tahrik olacak! Sorunla karşılaşmayan çocuğun zekâsı problem çözmeye odaklanamaz. Millî Eğitim Bakanlığında farklı dezavantajlı gruplardaki çocukların (özel yetenekli çocukların da özel eğitime ihtiyaç duyduklarını düşünürsek) eğitimlerinin aynı çatı altında olması, özel yetenekli çocukların empati, merhamet ve çözüm bulma kabiliyetlerini dikkate aldığımızda birçok engel grubunda çözüme yönelik adımları hızlandıracağını düşünüyorum. Yakın zamanda Ataşehir İstanbul Fuat Sezgin BİLSEM’de bunun iyi örneklerine şahit olduk. Farklı engel gruplarından eğitim alan öğrencilerle BİLSEM öğrencilerinin, BİLSEM’deki inşaat dolayısıyla bir süre bir arada kalarak eğitim almaları sürecinde özel yetenekli öğrencilerimiz diğer gruptaki arkadaşlarının ihtiyaçlarını gidermek için ürün ortaya çıkarmışlardır. Güzel bir örnek; özel yetenekli öğrencilerimizden Özgür Karagül, salyasını tutamayan öğrencileri görünce zihninde bambaşka bir kapı açıldığını ifade ederek onların sosyal yaşamlarını kolaylaştırmak için Turkcell Zekâ Gücü projesi desteğiyle özel bir önlük tasarlamış6. Tasarladığı bu önlükle zihinsel engelli öğrencilerimizin hayatını kolaylaştırmıştır. Yani zekâ ve yetenek, sorunu görünce çözüm üretmeye yönelik üretime geçmiştir. Kendisine yeterli rehberlik ve desteği bulunca da yapabileceklerini somut ürüne dönüştürebilmiştir.
(6) Bkz. https://twitter.com/BilsemMeb/status/1152254712760229889
Üstün Yetenekli Çocukların Keşfi, Eğitimleriyle İlgili Sorunların Tespiti ve Ülkemizin Gelişimine Katkı Sağlayacak Etkin İstihdamlarının Sağlanması Amacıyla Kurulan Meclis Araştırma Komisyonu Raporundan Yansımalar, Halide İncekara (22, 23, 24. Dönem İstanbul Milletvekili)
YENİ TÜRKİYE 115/2020
Yorumlar
Yorum Gönder